Schipperplein:
2, 3, 3A, 3B, 4, 4A en 4B

Duinstraat:
21A, 21B, 21C en 23

Brandweerkazerne en politiebureau Scheveningen

Monumentstatus: Rijksmonument
Beschermd stadsgezicht: Gemeentelijk | Scheveningen-Dorp
Bouwjaar: 1910
Aangekocht Schipperplein: 2014
Aangekocht Duinstraat: 2019
Restauratie Schipperplein: 2015 – 2016
Restauratie Duinstraat:
Betrokken partijen:
HVE Architecten &
Stichting Leerwerkprojecten voor de bouw regio Haaglanden

De voormalige brandweerkazerne en politiebureau staat aan op de hoek van het Schipperplein en de Duinstraat in Scheveningen. Het complex dateert uit 1910 en is ontworpen door gemeentelijk architect A.A. Schadee.

In 1904 besluit het College van B&W om brandweer en politie onder te brengen in één grote, nieuw te bouwen kazerne. Stadsarchitect Adam Schadee krijgt de opdracht om een ontwerp te maken en tekent het fraaie gebouw zoals het zich nu nog als Rijksmonument op de hoek van de Duinstraat en het Schipperplein bevindt.

In de brandweerkazerne in Scheveningen bevindt zich één van de twee Haagse, door stoom aangedreven, brandspuiten. Omdat er meer branden plaatsvinden in Den Haag dan in Scheveningen, komt de gemeenteraad met het plan om beide brandspuiten in Den Haag te huisvesten. Ter demonstratie tegen dit plan klinkt op 24 januari 1904, klokslag 10.00 uur, het brandalarm van het Kurhaus. Dertien minuten later arriveert de Scheveningse stoomspuit, na zeven minuten gevolgd door die uit Den Haag. ‘Scheveningen’ is om 10.22 gereed om met de denkbeeldige bluswerkzaamheden te beginnen, ‘Den Haag’ pas om 10.33. Een tijdsverschil dat bij een werkelijke brand zeker consequenties zal hebben. Zo sterft de discussie over het verplaatsen van de stoomspuit een langzame dood.

Na 1920 veranderde deze brandweerpost in een niet-beroepsorganisatie. Dit was het gevolg van de invoer van bepaalde sociale wetten in Nederland. Door deze verandering werd de arbeidstijd van de brandweerlieden ingekort. De bezetting van de kazerne was niet meer optimaal. Om toch een volledige bezetting te realiseren, kwam een politiecommandant met het idee om politie en brandweer in één dienst te combineren. Zo konden politiemannen inspringen bij het blussen van branden. Het eenvoudige bluswerk werd door politieagenten uitgevoerd en voor bevelvoering en bediening van het brandweermaterieel werden specialisten ingeschakeld.

Het complex bestaat uit twee vleugels en een middendeel met inrijpoorten tussen twee traptorens. Een aantal jaren geleden is de brandweer uit de rechtervleugel van het complex verhuisd naar een nieuwbouwpand naast de linkervleugel. In het rechterdeel zaten nog een tijd anti-kraak woningen waarna het deel vervolgens als opslag van een aannemer diende. In de periode tussen 2004 en 2006 vind een renovatie plaats waarbij tevens een parkeerkelder aan het complex wordt toegevoegd. Bij het uitgraven hiervan wordt een bijzondere vondst gedaan: twee oude cellen worden blootgelegd. Deze werden in het verleden gebruikt voor de opsluiting van dronken arrestanten, zijn bij de verbouwing in 1980 dicht gegooid en sindsdien vergeten.In 2013 is de rechtervleugel met rechter traptoren aangekocht door Stadsherstel.

De aangekochte vleugel staat op de hoek waar het Schipperplein uitkomt op de Duinstraat. De voormalige brandweerkazerne bestaat uit drie bouwlagen en een zolderverdieping. Stadsherstel heeft zeven appartementen en een aantal kantoorruimtes gerealiseerd in dit rijksmonument. Duurzaamheid was daarbij een belangrijk onderdeel: zo zijn een aantal appartementen gasloos opgeleverd.

Cultuurhistorisch onderzoek

Bent u benieuwd naar het cultuurhistorisch onderzoek van de Duinstraat? Deze vindt u hier!

Het cultuurhistorisch onderzoek van de Schipperstraat vindt u hier!